تدوین مدل مفهومی اثرگذاری پروژه های بازآفرینی شهری پایدار بر سلامت روانی شهروندان

چکیده: سلامت روانی، از پایه های کیفیت زندگی، افراد را قادر میسازد تا زندگی بامفهومی داشته و شهروندانی خلاق و فعال باشند؛ هم‌چنین یکی از اجزاء ضروری انسجام اجتماعی، بهره وری، صلح و ثبات در محیط زندگی است که به ارتقاء سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی جوامع کمک میکند. از طرف دیگر، مخاطب طرحهای توسعه با هر رویکردی، شهروندان هستند، کسانی که برای داشتن زندگی پربار در شهرها باید از سطح مشخصی از سلامتی برخوردار باشند. بنابراین در نظر داشتن سلامت شهروندان در سیاستهای توسعه شهری نباید به عنوان هدفی مجزا در نظر گرفته شود، همانطور که نمیتوان سلامتی را جدا از انسان و سلامت شهر را فارغ از شهروندان آن در نظر گرفت. سیاستهای بازآفرینی شهری به عنوان رویکردی جامع و یکپارچه با هدف قرار دادن مناطق محروم در پی بهبود کیفیت شهرها، ارتقاء و ترویج پایداری و حل برخی مسائل اجتماعی و اقتصادی، میباشند. ازآنجاکه سیاستهای بازآفرینی شهری پایدار به دنبال از میان برداشتن نابرابریها و محرومیتها در سطح شهرها هستند، بهبود سلامت روانی شهروندان میتواند از چنین مداخلاتی منتج گردد. پژوهش پیش رو با هدف تبیین رابطه پروژه های بازآفرینی شهری پایدار بر سلامت روانی شهروندان، با استفاده از روش تحقیق اسنادی، پژوهشهای انجام شده در زمینه رابطه عوامل محیطی، فرآیند برنامه ریزی شهری، تحققپذیری و اجرای پروژههای توسعه شهری و پروژه های بازآفرینی بر سلامت روانی شهروندان را مورد مطالعه قرار داده و به کمک رویکرد فراتحلیل مقولات اثرگذار بر آن را برشمرده است. بر این اساس نشان داده شد فرآیند، محصول و نحوه اجرای پروژه های بازآفرینی میتوانند با تغییر سبک زندگی و موقعیت اجتماعی-اقتصادی شهروندان بر سلامت روانی ایشان اثرگذار باشند.

Abstract: Mental health is one of the foundations of quality of life that enables people to have meaningful lives and be creative and active citizens. On the other hand, the target of development projects with any approach are citizens, who must have a certain level of health in order to have a productive life in cities. Therefore, the health of citizens in urban development policies should not be considered as a separate goal, and the health of the city cannot be considered independent from its citizens. Urban regeneration as a comprehensive and integrated approach that targets disadvantaged areas to improve the quality of settlements, promote sustainability and solve social and economic problems. As urban regeneration policies seek to eliminate inequalities and deprivations within target areas, citizens’ health and well-being can be effected by such interventions. The present study aims to explain the relationship between sustainable urban regeneration projects and citizens’ mental health, using documentary research method. So, studies on the relationship between environmental factors, urban planning process and implementation of urban development projects and regeneration projects on the mental health of citizens have been explored with the help of meta-analysis approach and the main areas and indicators affecting this matter were identified. Based on this, it was shown that the process, product and implementation of regeneration projects can affect the mental health of citizens by changing their lifestyle and socio-economic status.