نگاهی بر امکان بازطراحی خیابان زیست‌پذیر با هدف ارتقاء سرزندگی (خیابان شریعتی، حدفاصل دو راهی قلهک تا تقاطع خیابان کلاهدوز)

چکیده: خیابان‌ها یکی از مهم‌ترین فضاهای شهری جهت ایجاد تعاملات اجتماعی، افزایش حضورپذیری مردم و در نتیجه ارتقاء سرزندگی و نشاط محسوب می‌شوند که متأسفانه امروزه به دلیل عدم توجه به افزایش مطلوبیت کیفیِ خیابان‌ها جهت حضور مردم و توجه بیشتری که به عبور خودروها معطوف می‌گردد، افزایش آلودگی، کاهش ایمنی، اجتماع‌گریزی و از بین رفتن سرزندگی و زیست پذیری، سهمِ این فضای مهم شهری شده است.

خیابان شریعتی در بافت فعال شهري قرار گرفته و براساس مطالعات به دست آمده با توجه به افزایش معضلاتی همچون آلودگی و ترافیک و تراکم، مواردی همچون کم‌رنگ شدن حس تعلق، کاهش یافتن هویت محله‌ای و ارتباطات اجتماعی ساکنان در این محدوده پدیدار شده است. باز طراحی این خیابان براساس معیارهای زیستپذیری و سرزندگی به افزایش کیفی محیط و رضایت شهروندان منجرخواهد شد.

اين پژوهش از نوع كاربردي بوده و اطلاعات مورد نیاز پژوهش از طریق مطالعات کتابخانهای، بررسی اسناد و طرحهای فرادست به دست آمده است. مشاهدات میدانی همچون حضور در مکان مورد مطالعه، عکاسی و برداشت میدانی برای کسب اطلاعات دقیقتر انجام گرفته و تحلیل و ارزشیابی وضعیت محدوده، توسط جداول SWOT، QSPM،IFE و EFE صورت پذیرفته است. پس از مطالعات و تحلیلهای صورت گرفته در محدوده مطالعاتی این مهم به دست آمد که؛ تراکم زیاد کاربریهای جاذب سفر منجر به افزایش ترافیک در این خیابان شده و همچنین علیرغم دارا بودن فضایی مناسب جهت طراحیِ مسیرهای پیادة مناسب و مبلمان‌های شاخص، متأسفانه دراین زمینه ضعف قابل توجهی در این محور دیده می‌شود، لذا راهبردهایی همچون ارتقاء سطح کیفی منظر شهری جهت ایجاد خیابانی بانشاط و خاطرهانگیز؛ فراهم سازی بستری برای حضورپذیری تمام اقشار جامعه و بهبود روابط اجتماعی؛ ارتقاء و بهبود کیفیت معابر به منظور تسهیل در دسترسی و رعایت ضوابط توان‌یابان و بالابردن کیفیت حمل و نقل عمومی به منظور افزایش دسترسی افراد و کاهش بار ترافیکی، برای این محدوده پیشنهاد شده است.

Abstract: The streets are one of the major spaces for creating social interactions, increasing the public presence, and thus promoting viability and vitality of the urban environment, unfortunately, today, due to the ignorance of the qualitative desirability increase of the streets for people presence and more attention to automobiles crossing, the share of this urban space is pollution increase, safety reduction, unsociability and the loss of vitality and viability.
The main purpose of this research is to investigate Shariati street based on vitality criteria and try to create a livable and sustainable street. Items like: designing urban pedestrian spaces, designing urban open spaces convenient for human activities and interactions, reducing traffic and increasing green spaces have been taken into consideration. Therefore, this research was an attempt to answer these main questions: How can Shariati Street be designed based on vitality approaches to become a livable street? What are the standards of vitality that can be today implemented in this street?
The basic and required information of this research was obtained through library studies and searches of available documents and upstream plans. Field observations include the presence in the studied area, photography, and field collection of comprehensive information. The analysis and evaluation of the situation of the investigated zone have been conducted by SWOT, QSPM, IFE, and EFE tables. qualitative components of the street were explored by the authors. In the SWOT table, the strengths and weaknesses were mentioned, and stages were scored and prioritized; then, 5 strategies were developed, based on the project goals and obtained analyzes. Then, the strategies were finally prioritized in the QSPM table, and some policies were presented for each strategy.